Szanowni Państwo w dniach  01-02-03 maja BOK będzie nieczynne

A

ADWARE

Rodzaj licencji oprogramowania rozpowszechniany za darmo. Warunkiem korzystania z tego programu jest jednak obowiązek oglądania reklam, gdyż program wyświetla banery reklamowe. Rozpowszechnianie programu jest możliwe za zgodą autora. Istnieje możliwość pozbycia się reklam po wykupieniu licencji.

ATM (Asynchronous Transfer Mode)

Technologia szerokopasmowej transmisji danych cyfrowych, głosu, sygnału wizyjnego i danych z sieci LAN i WAN. Komunikacja odbywa się poprzez tworzenie połączeń między odbiorcą, a nadawcą na podstawie informacji zawartej w przesyłanych komórkach informacyjnych (ang. cell) o jednakowych rozmiarach. W ten sposób jest zestawione logiczne połączenie, tzw. wirtualna ścieżka VPC (Virtual Path Connection). Istnienie ścieżek wirtualnych upraszcza zarządzanie siecią oraz pozwala na stosowanie usług w rodzaju poziomu jakości usługi QoS. Sieci ATM oferują obecnie kilka klas szybkości: 25 Mb/s (w zaniku), 100 Mb/s, 155 Mb/s, 622 Mb/s, 2,5 Gb/s, 10 Gb/s.

B

BGP (Border Gateway Protocol)

To zewnętrzny protokół obsługujący komunikację pomiędzy routerami w różnych systemach autonomicznych. Jest stosowany w sieciach TCP/IP. Wymienia on informacje o routingu i dostępności z innymi systemami posługującymi się BGP. Ponadto dodaje atrybuty trasy, np. poziom bezpieczeństwa połączenia. Protokół BGP ogranicza pasmo niezbędne do przesyłania informacji dla routerów, ponieważ wymiana informacji następuje porcjami, a nie poprzez jednorazowe przesłanie całej bazy danych.

BRI (Basic Rate Interface) 

Podstawowy interfejs cyfrowej sieci abonenckiej ISDN. Jeden z dwóch typów interfejsów ISDN (drugim jest PRI ISDN) składający się z 2 kanałów typu B (2×64 kb/s) oraz 1 kanału sygnalizacyjnego D (16 kb/s) - niezbędnego do nawiązania połączenia i synchronizacji. Łączna użytkowa przepływność kanału podstawowego BRI (2B + D16) wynosi 144 kb/s.

C

CE (Customer Equipment)

Urządzenie instalowane w lokalizacji klienta. Do taich urządzeń należą m.in. routery, modemy, centralki telefoniczne i inne urządzenia znajdujące się po stronie użytkownika pracującego w zasięgu konkretnej sieci teleinformatycznej.

CIR (Committed Information Rate)

Wskaźnik stosowany w sieciach pakietowych Frame Relay w celu określenia wymaganego zajęcia kanału transmisyjnego (mierzonego w b/s). Wskaźnik CIR określa gwarantowaną minimalną prędkość transmisji danych w danym czasie.

CLIP( Calling Line Identification Presentation)

Funkcja urządzenia polegająca na identyfikacji rozmówcy. Zanim połączenie zostanie odebrane na wyświetlaczu telefonu bądź też specjalnej przystawki prezentowany jest numer osoby, która próbuje się do nas dodzwonić. Usługa jest dostępna zarówno w sieciach telefonii komórkowej, jak i stacjonarnej.

CLIR (Calling Line Identification Restriction)

Funkcja urządzenia pozwalająca na zastrzeżenie prezentacji własnego numeru telefonicznego. Usługa ta jest dostępna zarówno w sieciach telefonii bezprzewodowej (NTM, GSM, UMTS), jak i stacjonarnej (ISDN, zwykłe linie analogowe). Z reguły usługa CLIR oferowana jest razem z zastrzeżeniem numeru, dzięki której informacja o numerach operatora nie przekaże naszego numeru innym abonentom.

D

DE-CIX

Deutscher Commercial Internet Exchange- Międzynarodowy punkt wymiany ruchu internetowego we Frankfurcie w Niemczech. Uczestnicy punktu (ponad 100 globalnych operatorów) mogą - w ramach wzajemnych uzgodnień - bezpłatnie wymieniać określony wolumen ruchu.

Demo (Shareware)

Niepełna, darmowa wersja programu, która jest równocześnie reklamą. Wersja umożliwia zapoznanie się z programem, ale bez możliwości pełnego wykorzystania, gdyż ma zablokowane pewne opcje. Po zapoznaniu się z programem można wykupić licencję na pełną wersję.

DNS (Domain Name System)

System nazewnictwa w sieci Internet. Pozwala nadawać komputerom świadczącym pewne usługi w sieci opisowe nazwy domenowe (np. www.netscape.com) i tłumaczy je na używane przez komputery adresy IP (np. 198.95.251.10).

DSS1 (Digital Subscriber Signalling System No. 1)

Cyfrowy system sygnalizacji stosowany w sieci zintegrowanej ISDN. Informacje (sygnalizacyjne) przesyła się w kanale D z szybkością 16 lub 64 kb/s za pośrednictwem protokołu LAP-D (ramkowanie, wykrywanie błędów, adresowanie, odmierzanie limitów czasu, kolejkowanie pakietów i multipleksowanie.

DWDM (Dense Wave Division Multiplexing)

Technologia falowego zwielokrotnienia przepływości światłowodu przez równoległą, równoczesną i niezależną transmisję wielu promieni optycznych o różnych długościach fal prowadzonych w jednym włóknie światłowodowym. Przyjmuje się, że zwielokrotnienie do czterech fal w jednym oknie światłowodu oznacza się jako WDM, a zwielokrotnienia o większej gęstości (powyżej 4 kanałów) - DWDM.

E

Ethernet

Popularna metoda łączenia komputerów w sieć lokalną (LAN). Ethernet pozwala tworzyć sieci komputerowe o podstawowej szybkości nie mniejszej niż 10 Mb/s. Ethernet obejmuje kilka kategorii różniących się szybkością transmisji danych:

  • Ethernet 10 Mb/s (Thin Ethernet, 10Base2, 10Base5, 10BaseT, 10Broad36, 10BaseF),
  • Ethernet 100 Mb/s (Fast Ethernet, 100BaseT, 100BaseX, 100VG-AnyLAN),
  • Ethernet 1000 Mb/s (Gigabit Ethernet),
  • Ethernet 10 Gb/s (Ten Gigabit Ethernet).

F

Firewall

Jeden ze sposobów zabezpieczania sieci/komputera/serwera przed intruzami. Termin określający sprzęt komputerowy wraz ze specjalnym oprogramowaniem, bądź samo oprogramowanie blokujące niepowołany dostęp do sieci komputerowej, komputera, serwera itp., na której straży stoi. Zapory sieciowe są zwykle stawiane na styku dwóch sieci komputerowych, np. Internetu i sieci lokalnej (LAN) (wtedy zapora pracuje dodatkowo jako router) oraz na ważnych serwerach (ich ochrona).

FR (Frame Relay)

Sieć przeznaczona do szybkiej transmisji danych, wykorzystująca komutowanie pakietów. FR pozwala na transmisję o przepustowości od 64 kb/s do 45 Mb/s. FR przeznaczona głównie do przesyłania danych, ale może być też wykorzystywana do przesyłania głosu i obrazu (jednak pod pewnymi dodatkowymi warunkami). Jednym z podstawowych zadań jest łączenie ze sobą rozproszonych sieci LAN lub pojedynczych serwerów do sieci internetowej z prędkością od 64 kb/s do 2 Mb/s.

Freeware

Darmowy program, którego można używać i rozpowszechniać za darmo. Nie wolno dokonywać w nim zmian, uważać się za jego właściciela i oczywiście go sprzedawać.

FTP (File Transfer Protocol)

Protokół używany do kopiowania plików między dwoma komputerami w sieci (część pakietu protokołów TCP/IP). Protokół FTP jest znacznie starszy niż stosowany w sieci WWW protokół HTTP, będąc obecnym w Internecie od samych jego początków (od 1971 roku).

G

G.703

Styk sieci z węzłem lokalnym.

I

IP (Internet Protocol)

Jeden z podstawowych protokołów obowiązujących w Internecie. IP dostarcza procedur pozwalających na przesyłanie danych między urządzeniami znajdującymi się w połączonych sieciach. Definiuje format pakietów oraz sposób ich adresowania. Nie realizuje jednak żadnych funkcji związanych z poprawnością transmisji. IP jest protokołem bezpołączeniowym - nie zapewnia stałego kanału komunikacyjnego.

ISDN (Integrated Services Digital Network)

Sieć cyfrowa z integracją usług, umożliwia jednoczesne prowadzenie rozmów i przesyłanie danych zwykłymi liniami telefonicznymi.

Połączenie ISDN między centralą, a urządzeniem abonenta składa się z trzech kanałów: dwóch niezależnych od siebie kanałów B o przepustowości 64 Kb/s i jednego kanału D o przepustowości 16 Kb/s. Do transmisji głosu lub danych służą kanały B, natomiast kanałem D przesyłane są jedynie sygnały uzupełniające wykorzystywane do nawiązywania połączeń, przekazywania danych o rozmowach, etc.

ITU (International Telecommunication Union)

Międzynarodowa unia telekomunikacyjna zajmująca się standaryzacją protokołów i usług komunikacyjnych.

L

L2TP (Layer Two Tunneling Protocol)

Jest protokołem tunelowania w oparciu o automatyczne mechanizmy. Zapewnia tunelowanie, zarówno w trybie przymusowym jak i dobrowolnym. Specyfikacja L2TP nie mówi nic o poufności i integralności danych. L2TP jest na ogół łączony z IPsec.

LAN (Local Area Network)

Sieć komputerowa składająca się z grupy urządzeń (stacji roboczych, serwerów, drukarek, itp.) rozmieszczonych w niewielkiej odległości od siebie, np. na tym samym piętrze lub w jednym budynku. Pozwala na łatwą optymalizacje przepływu danych. Przepustowość sieci lokalnych sięga 100 Mb/s. Dwie najważniejsze technologie sieci LAN to Ethernet i Token Ring.

Łącze komutowane (dial-up)

Łącze opierające się na tradycyjnej linii telefonicznej. Połączenie z Internetem realizowane jest przy pomocy modemu. Podstawową wadą połączeń tego typu jest zdecydowanie mniejsza prędkość transmisji niż w przypadku posiadania łącza stałego. Komputer pełni tu jedynie rolę klienta, pozwalając użytkownikowi korzystać z zasobów Sieci.

Ł

Łącze komutowane (dial-up)

Łącze opierające się na tradycyjnej linii telefonicznej. Połączenie z Internetem realizowane jest przy pomocy modemu. Podstawową wadą połączeń tego typu jest zdecydowanie mniejsza prędkość transmisji niż w przypadku posiadania łącza stałego. Komputer pełni tu jedynie rolę klienta, pozwalając użytkownikowi korzystać z zasobów Sieci.

M

MAN (Metropolitan Area Network) 

Sieć komputerowa łącząca sieci lokalne LAN na obszarze miasta. Oparta jest zazwyczaj o łącze dużej przepustowości, do którego podłączani są klienci. Sieci miejskie tworzą z kolei sieć o zasięgu krajowym WAN.

MPLS (Multi Protocol Label Switching) 

Sieć MPLS charakteryzuje prosta architektura oraz gwarancje realizacji mechanizmów QoS, które wykraczają poza klasyczne podejście typu best effort, co pozwala na zapewnienie poprawności transmisji danych niezależnie od ich charakteru (VoIP, aplikacje biznesowe i multimedialne). Sieć IP MPLS przełamuje bariery wynikające z ograniczonej wydajności pracy routerów, wprowadza spójne mechanizmy kontroli jakości usług, wdraża nową ideę działania wirtualnych sieci prywatnych i urzeczywistnia koncepcję zarządzania ruchem w sieci IP.

N

NAT (Network Address Translation)

Metoda oddzielenia sieci LAN od Internetu. Do Internetu zgłaszany jest jedynie adres bramy, niezależnie od rzeczywistego adresu IP komputera w sieci. Router NAT zajmuje się przyporządkowaniem pakietów IP do właściwych odbiorców.

O

Overbooking

Parametr jakości usług związany z obciążeniem zbiorczego łącza internetowego, którym dysponuje operator. Określa wielkość odsprzedanego klientom pasma i występuje, gdy jest ono większe niż pasmo w rzeczywistości kupowane przez operatora.

P

ABX (Private Automatic Branch Exchange)

Lokalny telefoniczny system komutacji przeznaczony dla firm wymagających obsługi wewnętrznych połączeń głosowych, a także zestawu połączeń do zewnętrznej publicznej sieci telefonicznej PSTN. Współczesne centrale abonenckie - oznaczone równoważnymi terminami PBX, PABX, EPABX, IPBX - mogą obsługiwać zarówno klasyczne urządzenia analogowe (telefony, telefaksy), cyfrowe (terminale ISDN, sieci cyfrowe), jak i przekaz danych pakietowych.

PE (Provider Edge)

Urządzenia znajdujące się w węzłach sieci transmisji danych i wyznaczające drogę pakietom IP, kierując je do odpowiedniego portu lub karty sieciowej.

PKI (Public Key Infrastructure)

Infrastruktura kryptograficzna z użyciem klucza publicznego.

POP (Point of Presence)

Punkt dostępu do usług, stanowiący brzegowy węzeł istniejącej sieci telekomunikacyjnej, w którym jest zlokalizowana inteligencja (centrala) do dostarczania nowoczesnych usług o wartości dodanej.

PRI (Primary Rate Interface)

Pierwotno-grupowy kanał cyfrowy, jeden z dwu typów interfejsów cyfrowej sieci abonenckiej ISDN (drugim jest BRI ISDN) o łącznej przepływności 2048 kb/s. PRI ISDN obejmuje 30 kanałów informacyjnych typu B (30×64 kb/s) plus 1 kanał sygnalizacyjny typu D (64 kb/s) - oznaczone jako 30B+D64. Za pomocą pierwotno-grupowych strumieni cyfrowych 2 Mb/s (E1) są łączone sieci LAN lub centrale PABX, IPABX (ISDN PABX).

Przełącznica ODF/PDF

Punkt dystrybucyjny, służy do przełączania torów światłowodowych pomiędzy kablami liniowymi i urządzeniami końcowymi. Umożliwia przełączanie traktów liniowych na tory rezerwowe, dołączanie nowych urządzeń do niewykorzystanych torów oraz wykonywanie pomiarów eksploatacyjnych i kontrolnych. Urządzenie przeznaczone jest głównie dla operatorów sieci telekomunikacyjnych.

PSTN (Public Switched Telephony Network)

Analogowa publiczna sieć telefoniczna z komutacją łączy, zaprojektowana do przenoszenia jedynie ruchu telefonicznego.

PVC (Permanent Virtual Circuit)

PVC są odpowiednikami łączy dzierżawionych, kreowane są w sieci pakietowej (X.25, Frame Relay) pomiędzy użytkownikami końcowymi, zawsze przed rozpoczęciem transmisji. PVC łączą dwa ustalone urządzenia, pomiędzy którymi mają być przesyłane dane, przez cały czas funkcjonowania sieci (miesiące, lata) i nie wymagają procedur nawiązywania połączeń.

R

RADIUS

Standard „jednokrotnego logowania” (Single Sign-On SSO), stosowany do obsługi wymiany informacji z karty uwierzytelniającej lub biometrycznej pomiędzy serwerem lub klientem.

S

SDH (Synchronous Digital Hierarchy)

System transportowy, stosowany w sieciach telekomunikacyjnych o dużym (krajowym, światowym) zasięgu. Podstawową cechą SDH jest synchroniczność przekazu oparta na stałej ramce transmisyjnej. Zasadniczą cechą systemu jest możliwość bezpośredniego wydzielania lub łączenia w sygnał zbiorczy wielu strumieni składowych. Jako podstawową przyjęto przepływność 155 Mb/s dla modułu transportowego STM-1. Przepływności wyższych poziomów są wielokrotnością poziomu podstawowego, uzupełnioną o nagłówek, i wynoszą odpowiednio: STM-4 (622 Mb/s), STM-16 (2,5 Gb/s), STM-32 (5 Gb/s) i STM-64 (10 Gb/s).

SLA (Service Level Agreement)

Umowa pomiędzy klientem, a dostawcą usługi stanowiąca potwierdzenie utrzymania gwarancji poziomu jakości usługi. W przypadku niedotrzymania przez dostawcę usługi gwarantowanych parametrów klient otrzymuje bonifikaty finansowe.

Source routing

Cecha protokołu IP pozwalająca na samodzielne określenie drogi, jaką pakiet ma dotrzeć do celu. Implementowana jest w mostach, przełącznikach i routerach topologii Token Ring. Odpowiednie informacje umieszcza się w nagłówku IP. Router po odebraniu takiego pakietu, zamiast samodzielnie wybrać następny skok, wyśle go według wskazań w nagłówku. Można w ten sposób zażądać, aby pakiet z hosta A został przesłany do hosta C, ale za pośrednictwem hosta B.

Spoofing adresów IP

Polega na fałszowaniu adresów źródłowych pakietów IP w celu podszycia się pod inne adresy IP.

SSL (Secure Sockets Layer)

Protokół zapewniający poufność i integralność transmisji danych oraz zapewnienie uwierzytelnienia. Opiera się na szyfrach asymetrycznych. Zaletą protokołu jest fakt, że działa on na warstwie TCP, a więc można łatwo zastosować do zabezpieczenia protokołów warstwy aplikacyjnej (np. telnet, HTTP, gopher, POP3).

SYN flood

Atak oparty jest na charakterystycznym dla protokołu TCP sposobie nawiązywania połączeń. Polega na zalewaniu komputera niepożądanymi pakietami TCP z ustawioną flagą synchronizacji SYN.

T

TCP (Transmission Control Protocol)

Jeden z czołowych protokołów Internetu. W połączeniu z protokołem IP definiuje sposoby przesyłania podstawowych jednostek informacji (pakietów) między komputerami komunikującymi się przez Internet. Najważniejszym zadaniem TCP jest śledzenie przebiegu podzielonych na pakiety wiadomości i łączenie ich na powrót w miejscu przeznaczenia.

V

V.34

Jeden z najnowszych standardów dla modemów o największych szybkościach transmisji: 28,8 kb/s i 33,6 kb/s.

V.90

Najnowszy standard transmisji przez modemy analogowe z asymetrycznym przepływem danych: do przepływności 56 kb/s w kierunku od cyfrowej sieci telekomunikacyjnej do abonenta oraz maksymalnie 33,6 kb/s od abonenta.

Voice over IP (Voice over Internet Protocol)

Pprzekaz głosu w pakietach przez sieci z protokołem IP, inaczej telefonia internetowa. Połączenie głosowe z dowolnego numeru stacjonarnego telefonu końcowego (analogowego lub cyfrowego) wymaga pośrednictwa bramek internetowych (gateway), łączących sieci publiczne PSTN z Internetem.

VPN (Virtual Private Network)

Pozwala na wydzielenie w sieci publicznej odseparowanych kanałów komunikacyjnych i stworzenie prywatnej sieci pomiędzy rozproszonymi lokalizacjami firmy. Wirtualne kanały VPN są ustalane wyłącznie na czas transmisji pomiędzy węzłami sieci (routerami). Współczesne rozwiązania VPN są ukierunkowane na budowanie wirtualnych sieci w oparciu o protokół IP, a w szczególności na tworzenie połączeń intranetowych (wiele filii jednej firmy) bądź ekstranetowych (połączenia między różnymi firmami).

W

WAN (Wide Area Network)

Rozległa sieć łącząca sieci lokalne (LAN) i miejskie (MAN). Składają się na nią komputery znajdujące się w dużych odległościach od siebie, na większych obszarze geograficznym (np. kraju, regionu). Połączenia o obrębie WAN realizowane są zwykle w oparciu o publiczną sieć telekomunikacyjną.